Design een ‘magische’ leeservaring van het sprookjesboek van de Efteling om zowel ouders als hun vier tot twaalf jarige kinderen te stimuleren om meer te gaan (voor)lezen.

Intro

Mijn naam is Iris Vincent en welkom op mijn portfolio. In dit portfolio worden lezers uitgebreid meegenomen door het proces van mijn afstudeerstage bij Fama Volat. Mocht u liever een verkorte versie willen lezen over het proces, verzoek ik u om te kijken naar de leeswijzer

Fama Volat is gespecialiseerd in het positioneren van merken en het bedenken van spraakmakende campagnes. Echter, zagen zij een mogelijkheid om spraakmakende campagnes te combineren met digitale/technische ervaringen.  Op deze manier worden zij meer dan alleen een standaard reclamebureau, en is er een kans dat ze nieuwe soorten klanten aantrekken. Potentieel ook grote klanten als de Efteling.

Onlangs lanceerde de Efteling een nieuwe campagne genaamd ‘En toen…’. Door middel van deze campagne hopen zij in het hart én hoofd van potentiële bezoekers te komen. Met deze campagne willen zij het Efteling-gevoel bij mensen thuis te krijgen. Ook staan ze open voor innovaties die een steentje bij kunnen dragen aan de oplossing van een maatschappelijk probleem. Het maatschappelijke probleem dat kinderen steeds slechter gaan lezen is hiervan een voorbeeld.

Om de Efteling als nieuwe klant binnen te halen door de nieuwe service van Fama Volat aan te bieden, stond mijn afstudeeronderzoek  in het teken van het lezen leuker maken bij kinderen. Hierbij is specifiek gekeken naar  kinderen tussen de vier en twaalf jaar, omdat zij tijdens deze periode in hun leven het meeste in aanraking komen met het zelf (leren) lezen en het voorlezen. Het doel van de opdracht is om een passende digitale ervaring toe te voegen aan het klassieke sprookjesboek van de Efteling, om op die manier de Efteling in huis te halen en zo in de harten en hoofden te komen van het gezin, wat goed aansluit op de  ‘En toen…’ campagne van de Efteling. 

Hierbij luidt de hoofdvraag van mijn onderzoek:

“Welke digitale leeservaring kan er voor zorgen dat kinderen en hun ouders het leuker gaan vinden om het sprookjesboek van de Efteling (voor) te lezen.”  

Initiatiefase

In de initiatiefase van de afstudeeropdracht is er vooral veel bieb- en veldonderzoek gedaan. Het doel van deze fase is het beantwoorden deelvragen zoals:

  • Hoe is het gesteld met het voorlezen aan kinderen?
  • Welke digitale ervaringen op het gebied van (voor)lezen zijn er al op dit moment?
  • Hoe lezen ouders hun kinderen voor?
  • Hoe ziet de avondroutine van kinderen er uit?

Om deze vragen te beantwoorden, zijn er verschillende onderzoeken gedaan. Zo is er een literatuurstudie verricht naar de huidige stand van zaken met betrekking tot het voorlezen aan kinderen en hoe het komt dat kinderen steeds slechter gaan lezen. Daarnaast werd een trendonderzoek uitgevoerd om te zien wat voor soort digitale leeservaringen er op dit moment al zijn, met betrekking op leesboeken voor kinderen. Ook is er gedurende de initiatiefase veel contact geweest met de doelgroep, met name de ouders en verzorgers van het gezin. Door middel van een enquête, interviews en de fly-on-the-wall methode is er gekeken naar hoe ouders omgaan met het voorlezen aan hun kinderen.

Op basis van de conclusies van deze onderzoeken, is richting gegeven aan wat de perfecte doelgroep is voor dit project en op welk moment de digitale leeservaring het beste kan worden ingezet. 
 
Een beknopte versie van alle onderzoeken en de conclusies is te lezen in de leeswijzer.

Literatuuronderzoek: Hoe is het gesteld met het voorlezen aan kinderen?

Tijdens het eerste exploratieve onderzoek is er gekeken naar de huidige status wat betreft het lezen door kinderen en voorlezen aan kinderen. Op deze manier wordt er in kaart gebracht waar eventuele kansen liggen wat betreft het gebruik van digitale boeken en wat de ideale doelgroep is voor een digitale leeservaring. De hoofdvraag van dit onderzoek luidt: Hoe is het gesteld met het voorlezen aan kinderen?. Om tot het antwoord te komen worden er een aantal deelvragen gesteld;

  • Waarom is (voor)lezen zo belangrijk voor kinderen?’
  • ’Hoe komen kinderen in aanraking met lezen?’ 
  • ‘Wat zijn de huidige problemen die kinderen ervaren op het gebied van lezen?’

Conclusie

Het lezen en het voorlezen van boeken zijn uiterst belangrijk voor de ontwikkeling van een kind. Al vanaf de geboorte maken kinderen kennis met de gesproken en geschreven taal. Wanneer kinderen voor het eerst kennismaken met boeken en voorlezen van deze boeken, hangt volledig af van de thuissituatie. Veel ouders lezen hun kind voor het slapengaan voor, waardoor er structuur in de dag van het kind komt. Hoe meer het kind leest of wordt voorgelezen, hoe beter het kind wordt in schrijven, grammatica, zinsbouw, woordenschat en spelling. Voorlezen versterkt ook de band tussen kind en ouder, wat de thuissituatie ten goede kan komen. 

Bovendien leren kinderen tijdens het lezen over verschillende emoties en situaties waarin ze terecht kunnen komen. Dit heeft een positief effect op de sociale ontwikkeling. Als een kind van jongs af aan leest of voorgelezen wordt en omringd wordt door voldoende ‘leesprikkels’, zal het kind minder snel een leesachterstand oplopen en uiteindelijk makkelijker vooruitkomen in de maatschappij. Als kinderen plezier beleven aan lezen, zullen ze eerder geneigd zijn om uit zichzelf te gaan lezen en ze zich zo verder ontwikkelen op het gebied van taal.

Echter, zien we dat er steeds meer problemen ontstaan rondom lezen.  Dit heeft gevolgen voor het functioneren op school én in de maatschappij. Het wordt kinderen ook niet makkelijk gemaakt om zichzelf te motiveren om te lezen. Een aantal factoren waardoor kinderen steeds minder gaan lezen óf minder leesplezier hebben:

  • De bibliotheken worden wegbezuinigd.
  • Er is veel afleiding van mobieltjes, tablets en laptops, wat weer zorgt voor:
    • ontwikkelingsachterstanden;
    • Bijziendheid;
    • Minder concentratie;
    • Slaapproblemen;
    • Minder beweging wat kan leiden tot obesitas.
  • De gezinssituatie. Laaggeletterdheid bij ouders of de onwil/onbereidheid/onwetendheid om hun kinderen een ‘taalrijke’ omgeving te bieden, spelen hierbij een zeer grote rol. Ook het gebrek aan grenzen voor het gebruik van tablets, mobiele telefoons en laptops zorgen ervoor dat kinderen steeds minder lezen.

De rol van de ouders in de taalontwikkeling van het kind speelt een erg grote rol. Het is dan ook belangrijk dat kinderen zich thuis in een “taalrijke omgeving” bevinden. Een taalrijke omgeving geeft het kind prikkels om zelf met taal aan de slag te gaan. Deze prikkels zorgen ervoor dat het kind geïnteresseerd raakt, zelf taal gaat ontdekken en het uiteindelijk leuk gaat vinden om met taal bezig te zijn. Daarnaast moeten de ouders of verzorgers in huis waakzaam zijn over de hoeveelheid tijd die een kind achter een beeldscherm doorbrengt. Het gebruik van smartphones, tablets en laptops baart de deskundigen zorgen.
Digitalisering is een interessante en leerzame ontwikkeling, maar tegelijkertijd kan het bij verkeerd gebruik een remmende werking hebben op de ontwikkeling van een kind. 

Omdat de ouders of verzorgers van het kind een groot aandeel hebben in de leesontwikkeling van het kind, is besloten gezinnen met kinderen tussen vier en twaalf jaar als doelgroep te nemen. 

Literatuur- en trendonderzoek: Welke digitale ervaringen op het gebied van (voor)lezen zijn er al op dit moment?

Gezien het feit dat er een ‘betoverende’ digitale leeservaring voor de Efteling gecreëerd moet worden, is het belangrijk om te achterhalen wat er op dit moment op de markt is en in hoeverre een digitale leeservaring een positief effect heeft op kinderen. Ook wordt in dit onderzoek gekeken naar ideeën voor een prototype dat past bij de sfeer van de Efteling én aansluit bij de huidige trends. 

De hoofdvraag van dit onderzoek luidt daarom: Welke digitale ervaringen op het gebied van (voor)lezen zijn er al op dit moment? Om tot het antwoord te komen worden er een aantal deelvragen gesteld:

  • ‘Hoe weerhoud een digitaal boek zich tegenover een fysiek boek?’
  • ‘Wat voor soorten digitale boeken zijn er op dit moment op de markt?’
  • Wat zijn op dit moment de trends op de markt van digitale boeken?

Conclusie

Er gebeurt steeds meer op het gebied van de digitalisering van leesboeken van kinderen. De laatste jaren zijn verschillende technieken gebruikt om het leesplezier van kinderen te vergroten. Zo komen er steeds meer luisterboeken op de markt, maar wordt er ook steeds meer gebruik gemaakt van achtergrondgeluiden en geluidseffecten om het kind in het boek te betrekken. Ook technieken als VR, AR en gamification worden gebruikt om het lezen voor kinderen leuker te maken en hen te helpen het verhaal beter te begrijpen.

Zowel digitale kinderboeken als met een fysiek boek lezen zijn even effectief als het gaat om het bevorderen van de leesontwikkeling van kinderen. Digitale boeken hebben zelfs meer mogelijkheden om het verhaal over te brengen dan voorlezen in fysieke boeken.

Als het gebruik van een tablet, telefoon of laptop niet bijdraagt aan extra schermtijd voor het kind, kan een digitaal boek een oplossing zijn. Het is echter wel van belang dat het kind kan meelezen met het digitale boek, zodat het kind zelf actief bezig kan zijn met de geschreven taal en de link kan leggen met de gesproken taal. 

Wanneer een digitaal boek op een tablet of mobiel staat, houden kinderen vaak zelf het apparaat vast. Beide apparaten zijn gemaakt voor gebruik door één persoon. Dit betekent dat ouders over hun schouder mee moeten lezen, wat niet altijd gemakkelijk is. Bij een papieren boek wordt het boek opengevouwen, zodat zowel kind als ouder gemakkelijk kunnen meelezen en blijft het kind vaak stevig in de armen van de ouder, wat vaak een diepere band tussen ouder en kind schept.

We zien ook een toenemende trend op het gebied van digitale boeken. Zo zien we dat het gebruik van luisterboeken aanzienlijk is toegenomen sinds het begin van de corona-pandemie. Ook zien we dat steeds meer auteurs en uitgevers op zoek gaan naar hoe ze hun boeken leuker kunnen maken voor kinderen door boeken via een app tot leven te laten komen. Deze apps bevatten vaak AR of hebben iets met audio te maken. Deze digitale ervaringen en bijpassende apps zien we steeds meer in Amerika,  maar nog maar weinig in Nederland. 

Voor ouders die niet goed zijn in de Nederlandse taal of het druk hebben en daardoor niet veel kunnen voorlezen, blijft een digitaal boek een goede oplossing. Zolang het kind maar kan meelezen met de tekst van het verhaal. De beste optie blijft echter om het kind fysiek voor te lezen. Dit heeft voornamelijk te maken met het versterken van de band tussen ouder en kind, iets wat een digitaal boek nooit zou kunnen vervangen. Hierdoor moet een digitale boek niet de overhand gaan nemen, zo blijft de schermtijd van het kind laag en kan het zijn dat de band tussen ouder en kind beter wordt als men uit een normaal boek blijft voorlezen. Een audioboek, audio add-on of het af en toe pakken van mobiel of tablet om iets in AR te laten zien zou hierbij een goede bijdrage kunnen leveren.

Enquête: Hoe gaan ouders om met het voorlezen aan hun kinderen?

In eerder onderzoek is er vastgesteld dat de rol van ouders en verzorgers bepalend is voor de taalontwikkeling van een kind. Het werd daarom interessant om te kijken naar het voorlezen aan kinderen in een thuissituatie. Daarom is gekozen om te concentreren op de doelgroep van gezinnen met kinderen tussen de vier en twaalf jaar. 

Om informatie te verzamelen over de voorleessituatie bij gezinnen thuis, werd een enquête opgezet. Doel van de enquête is om te achterhalen wanneer de digitale leeservaring zou kunnen worden gebruikt én of ouders en verzorgers open staan voor het gebruik van een digitale leeservaring.  Er is voor een enquête gekozen omdat op deze wijze in een redelijk snel tempo, voldoende relevante informatie over de doelgroep kan worden verzameld. Het doel van deze enquête is om inzicht te krijgen in de huidige stand van zaken met betrekking tot het voorlezen aan kinderen in een huiselijke omgeving om zo mogelijkheden voor een mogelijk prototype te identificeren. Op dit moment zijn de vragen over het proces van het voorlezen aan kinderen nog vrij algemeen. Deze algemene vragen zijn bedoeld om sturing te geven aan de volgende stap in het project, het fly-on-the-wall onderzoek waarin een typische ‘voorleessituatie’ bij de doelgroep thuis wordt onderzocht. 

De enquête is verspreid door middel van posts op verschillende ouder fora zoals ouder.nl en oudersvannu.nl en het fok forum onder het onderwerp ‘ouders’. Daarnaast werd de enquête ook verspreid op Facebook en gedeeld door mensen met veel vrienden die in de beoogde doelgroep vallen. Tevens werd Whatsapp gebruikt om de enquête direct te versturen naar mensen in de doelgroep. 

In de enquête werden bijna uitsluitend gesloten vragen gesteld. Deze gesloten vragen zorgen voor snelheid en eenvoud. Mensen hebben de mogelijkheid om hun eigen antwoorden toe te voegen aan sommige vragen als hun antwoord er niet expliciet bij staat. Bovendien hebben ouders en verzorgers door deze mogelijkheid ook de ruimte om context te geven aan bepaalde antwoorden. De hoofdvraag die er onderzocht is met deze enquête is: ‘Hoe gaan ouders om met het voorlezen aan hun kinderen?’

Conclusie

Fly-on-the-wall: Hoe ziet de avondroutine van een gezin met kinderen tussen de vier en twaalf jaar er uit?

Uit de enquête kwam naar voren dat voorlezen aan kinderen vooral ‘s avonds gebeurt. Dit maakt het interessant om inzicht te krijgen in de avondroutine van een gezin met kinderen tussen de vier en twaalf jaar om te ontdekken waar mogelijke kansen liggen voor een prototype. 

Er is gekozen voor een combinatie van een fly-on-the-wall methode en een interview, omdat op deze wijze het best informatie kan worden verzameld over hoe de vaste avondroutine van een kind eruit ziet. Op die manier kan in kaart worden gebracht hoe een typische avondroutine eruitziet, en vooral hoeveel tijd er aan lezen wordt besteed. Nadat het kind in bed ligt en de avondroutine is afgerond, wordt een kort interview met de ouder of verzorger gehouden over hun gedachten met betrekking tot voorlezen, en hun mening over het gebruik van schermen. Ook wordt gevraagd naar hun ideale voorleessituatie.

Om tot de beste conclusie te komen is er tijdens dit onderzoek gebruik gemaakt van een combinatie van de ‘fly-on-the-wall’ methode en een kort interview met de ouders achteraf. Beide zijn manieren van veldonderzoek volgens het DOT-Framework.

Bij het ‘fly-on-the-wall’ gedeelte van het onderzoek wordt er meegelopen in de avond routine van de kinderen uit het gezin. Het doel is hier zo discreet mogelijk te zijn om de avondroutine het beste tot zijn recht te laten komen. 

In het interview worden bijna uitsluitend open vragen gesteld. Deze open vragen zorgen voor meer diepgang. Open vragen geven de ouders of verzorgers ruimte om na te denken en kunnen de creativiteit stimuleren. Het geeft hen ook de kans om context te geven aan hun antwoorden. Het interview zit niet vast in een stramien van vragen. Vragen worden gesteld op basis van wat er is opgemerkt tijdens het ‘fly-on-the-wall’ onderdeel. Wel wordt er rekening gehouden met een aantal punten die zeker aan bod moeten komen tijdens het interview. Deze punten betreffen:

  • hoeveel keer per week zij hun kind voorlezen;
  • of zij de enige ouder zijn die voorleest;
  • hoe zij denken over het gebruik van beeldschermen door hun kinderen;
  • wat de gemiddelde (voor)leestijd is van hun kinderen;
  • Of zij een hulpmiddel gebruiken waarmee hun kind sneller in slaap valt;

De hoofdvraag die onderzocht is tijdens deze mix van een interview en de ‘fly-on-the-wall’ methode is: ‘Hoe ziet de avondroutine van kinderen er uit en hoe ervaren ouders dit ?’

Proces

Tijdens dit onderzoek is de ‘fly-on-the-wall’ methode toegepast bij 5 verschillende gezinnen. 

  • Familie van de Waterbeemd: Gezin van vijf. Vader, moeder en drie kinderen tussen de 8 en 9 jaar. 
  • Familie Verheagh: Gezin van vier. Vader, moeder en twee kinderen tussen de 2 en 6 jaar.
  • Familie Bouw: Gezin van vijf. Vader, moeder en drie kinderen tussen de 4 en 5 jaar. 
  • Familie van de Ven. Gezin van vier. Moeder, moeder en 2 kinderen tussen de 6 en 10 jaar. 
  • Familie van Stiphout. Gezin van drie. Moeder en haar twee kinderen tussen de 9 en 11. 

Omdat de avond routine in huis gebeurd, was het niet mogelijk om in een geheime opstelling te observeren. Hierdoor is er voor de Recognized outsider vorm gekozen. Hier is de rol van de onderzoeker bekend bij het gezin, maar wordt het gezin verder zo min mogelijk voor de voeten gelopen tijdens het uitvoeren van de avondroutine voor de kinderen. 

Op deze manier kan er het beste in kaart worden gebracht hoe nu precies de avond routine van de verschillende gezinnen in elkaar zit en of er eventuele gelijkenissen zijn. 

Conclusie

Tijdens dit onderzoek werd duidelijk dat elk gezin zijn avondroutine anders aanpakt. Dat is niet verwonderlijk, want elk gezin is immers verschillend. Toch was het interessant om te zien dat er ook enkele overeenkomsten zijn. De meeste overeenkomsten werden gevonden in de gezinnen van dezelfde grootte, maar we zagen ook dat de nabijheid in leeftijd van de kinderen van het gezin veel overeenkomsten veroorzaakte. 

Zo is er geconstateerd dat vooral in gezinnen met meerdere kinderen die vaak ook dicht bij in leeftijd waren, veel vaker met zijn alle lezen. Vaak is dit dan ook niet in bed, maar gebeurt dit op de rand van een van de bedden of op de bank. Hier komt vaak ook een stukje ‘strijd’ bij kijken. De kinderen raken vaak in discussie met elkaar welk boek er voorgelezen moet worden door de ouder. Ze kunnen het vaak niet eens worden met elkaar, wat leidt tot dat de ouder vaak zelf een boek kiest. 

In kleinere gezinnen zien we vaak meer persoonlijke aandacht als het gaat om voorlezen. Hier wordt het kind vaak in bed gelegd, waarna er wordt voorgelezen in een boek naar hun eigen keus. Vaak zien we ook dat het jongere kind eerder wordt voorgelezen, en het oudere kind daarna. 

Verder, zien we dat de oudere kinderen in het gezin vaak zelf lezen. Dit komt omdat ze het niet meer ‘stoer’ vinden om door hun ouders voorgelezen te worden of omdat ze het zelf lezen echt gebruiken om in hun eigen wereldje te komen en het daarom fijn vinden om zelf te lezen. 

Ook wordt er een gelijkenis gezien in de tijd dat er wordt voorgelezen. Dit ligt vaak tussen de 10 tot 20 minuten. 

Tijdens het interview kwam naar voren dat ouders proberen om elke dag voor te lezen, maar dat dit door drukte of andere omstandigheden niet altijd mogelijk is. Ook valt het op dat er vrijwel altijd maar één ouder voorleest en dat dit niet vaak wordt afgewisseld. Dit heeft te maken met de voorleesstijl van de ene ouder die de kinderen vaak prettiger vinden, of omdat de andere ouder het gewoon te druk heeft. Een ouder merkte heel slim op dat kinderen van nu gewend zijn aan de -vaak heftige- triggers van de huidige tv-programma’s, games en youtube-video’s, waardoor (voor)lezen als saai wordt ervaren, omdat de kinderen dan even helemaal ‘triggervrij’ zijn.

Vele ouders hebben geen probleem met het gebruik van een scherm voor het voorlezen, maar zien geen voordeel aan het kijken op een scherm tijdens het voorlezen.

Personas

Op basis van de conclusies van dit onderzoek zijn er verschillende persona’s gemaakt om de doelgroep te blijven te begrijpen tijdens het bedenken en maken van de toekomstige prototypes. De persona’s zitten alle drie in een andere gezinssituatie en gezinsgrootte. Op deze manier worden de verschillende wensen van de gezinnen in acht genomen tijdens het produceren van het prototype. 

Conceptingfase

Tijdens de initiatiefase werd duidelijk dat het in contact staan met de doelgroep een belangrijke manier was van informatie vergaren om tot het beste prototype te komen. Door de onderzoeken in de initiatiefase is de juiste doelgroep vastgesteld en is bepaald wanneer de digitale leeservaring het beste kan worden ingezet (‘s avonds, voor of tijdens het voorlezen van een boekje voor het slapen gaan). Ook werd het duidelijk dat een digitale leeservaring niet te veel schermen mag bevatten en dat audio hiervoor een goede oplossing kan zijn. 

Om dit te verifiëren, is er in de conceptingfase weer veel onderzoek gedaan met de doelgroep. Zo is er vooral veel  veldonderzoek gedaan en is er gebruik gemaakt van de workshop methode. Het doel van deze fase is het beantwoorden van een aantal deelvragen zoals:

  • Wat vinden ouders belangrijk bij de creatie van een digitale leeservaring?
  • Wat voor soort prototype zorgt bij zowel ouders als kind voor een prettige leeservaring die ze aan de Efteling doet denken?

Om deze vragen te beantwoorden, zijn er verschillende onderzoeken gedaan. Zo is er een brainstorm sessie gedaan met de doelgroep om verkennen wat nu de beste én slechtste ideeën zijn met betrekking tot een digitale leeservaring toevoegen aan een bestaand boek. Na deze brainstorm zijn er drie verschillende uitgangspunten uitgekomen, waardoor er drie verschillende lo-fi prototypes zijn opgezet door middel van prototyping en de Wizard of Oz methode, waardoor deze prototypes konden worden getest bij de doelgroep. 

Op basis de conclusies van het testen van de prototypes, komt er uiteindelijk een prototype uit waarbij de voorkeur naar uitgaat. Het beste uit de test komende prototype, wordt volledig uitgewerkt tot een Hi-Fi prototype in de development fase. 

Een beknopte versie van de conceptingfase is te lezen in de leeswijzer.

Worst Possible Idea brainstorm: Wat is de slechtste manier om een boek tot leven te laten komen tijdens het voorlezen?

Met acht verschillende ouders is er begonnen aan een 45-minuut durende sessie waarin er gebrainstormd werd over de slechtste én beste manieren om een boek met behulp van iets digitaals, tot leven te laten komen. Drie van de acht ouders hebben al eerder mee gedaan aan een onderzoek tijdens de initiatiefase. Er is gekozen om drie ouders uit eerdere onderzoeken te kiezen, omdat zij al voorkennis hadden over dit project en er in de tussentijd misschien nagedacht is aan een eventueel idee. Hierdoor komen zij misschien met nieuwe uitgangspunten waar ‘nieuwe’ ouders nog niet eerder aan hadden gedacht.
Vijf van de acht ouders wisten nog niets over het project. Voorafgaand aan de sessie werd aan de deelnemende ouders een korte uitleg gegeven over de eerdere bevindingen van eerdere onderzoeken, zodat zij enigszins een idee zouden hebben van het onderwerp en goed konden meedenken.

De deelvraag luid dan ook: Wat vinden ouders belangrijk bij de creatie van een digitale leeservaring?

Er vanuitgaande dat de doelgroep nog nooit goed gebruik hebben gemaakt van een brainstorm is er gekozen om te beginnen met  de Worst Possible Idea methode. Het “omgekeerde” denkproces heeft een ontspannend effect, versterkt het zelfvertrouwen en is goed voor de creativiteit, omdat er nooit een antwoord goed of fout kan zijn. Op deze manier durven ze iets meer los te laten en kan er een betere schakeling worden gemaakt naar wat dan wel een goed idee kan zijn. De brainstorms zijn in een sessie gehouden. 

 Tijdens deze brainstorm werden er een aantal vragen gesteld om de groep pointers te geven:

  • Wat lijkt jou een slecht idee voor een digitaal boek?
  • Waarom is het een slecht idee?

Brainstorm - Worst idea possible

Vervolg brainstorm: Best idea possible

Na de vorige brainstorm waarin de slechtste ideeën werden beschreven, was het nu tijd om de beste ideeën te beschrijven. Hierdoor werd het duidelijk wat ouders WEL belangrijk vonden in een digitale leeservaring. 

Doordat er eerder gebrainstormd was over de slechte ideeën, werd het ook makkelijker voor de doelgroep om over de betere ideeën te praten, omdat zij al in een flow zaten en duidelijk wisten wat zij absoluut niet voor hun kinderen wilde. Hierdoor ging alles soepel en konden de ouders elkaar goed aanvullen. Deze brainstorm is ook aanzienlijk groter. 

Brainstorm - best idea possible

Conclusie

Na de brainstorm met ouders, zijn alle eerdere conclusies uit onderzoeken en brainstorm samengevoegd. Door middel van de cardsorting manier, zijn er verbanden gelegd tussen onderzoeksbevindingen, de worst idea possible brainstorm en de best idea possible brainstorm.

Een aantal bevindingen en ideeen uit de brainstorm zijn niet gebruikt door het niet vinden van de juiste combinatie of relevantie aan elkaar. 

Door deze verbanden, zijn er drie uitgangspunten gekomen waar de Lo-Fi prototypes op gebaseerd worden.

  • Het (voor)lezen spannend en leuk maken.
    • Kinderen vinden lezen vaak saai. Ze zijn gewend aan de vele triggers op TV, internet of games. Lezen heeft maar weinig triggers, dus voegen we minimale triggers toe om het voorlezen interessant te houden voor zowel  kinderen als ouders. Deze triggers moeten niet te overweldigend zijn, omdat het hier nog steeds gaat om het ‘slaapritueel’.
  • Het enthousiast maken voorafgaand het voorlezen.
    • Op deze manier wordt de discussie in grote gezinnen verminderd omdat ze vooraf zelf al een verhaal mogen kiezen. Ook kunnen kinderen voorafgaand aan het voorlezen een verhaal verkennen om zo al zelf een keus te maken in het verhaal waar zij op dat moment het meeste zin in hebben. Op deze manier worden zijn enthousiast gemaakt voor een verhaal en letten zij vaak beter op tijdens het (voor)lezen.  
  • Het positief stimuleren om zelf bezig te zijn met lezen.
    • Door tijdens of na het  lezen het kind positief te stimuleren, worden kinderen sneller geneigd om het lezen leuker te gaan vinden omdat ze positieve validatie krijgen. 

Prototypes

Uit de brainstormsessie in het onderzoek hiervoor zijn drie uitgangspunten naar voren gekomen. Tijdens het volgende prototyping onderzoek wordt voor elk uitgangspunt een prototype bedacht. Ook wordt er rekening gehouden met eerder onderzoek. 

Tijdens dit onderzoek staat de deelvraag ‘Wat voor soort prototype zorgt bij zowel ouders als kind voor een prettige leeservaring die ze aan de Efteling doet denken?’ centraal. Om te onderzoeken welke prototype het beste gaat bijdragen aan de leeservaring worden er drie Lo-Fi prototypes gemaakt die uiteindelijk alle drie getest worden bij de doelgroep.

De doelgroep bestaat uit ouders/verzorgers en hun kinderen tussen de vier en twaalf jaar. Het streven is dat minimaal vijf gezinnen meedoen aan de testen om zo genoeg draagvlak te hebben om de conclusie van de testen te kunnen onderbouwen.  Hierbij wordt er zo min mogelijk gebruik gemaakt van gezinnen die al eerder hebben meegedaan aan onderzoeken tijdens dit project. Op die manier wordt een zo objectief mogelijk oordeel gegeven doordat men geen voorkennis van het project heeft. 

Voorafgaand aan de testen worden alle prototypes kort toegelicht aan de ouders en wordt, indien nodig, ook het leesboek ter beschikking gesteld. Ook wordt er aangegeven dat als zij in de tussentijd vragen of opmerkingen hebben over de prototypes, de testers altijd rechtstreeks contact via whatsapp kunnen opnemen. 

Om te kijken hoe de prototypes overkomen, worden er een aantal vragen achteraf aan de ouders gesteld. Hierbij worden de volgende vragen gesteld:

  • ‘Welk prototype vond het kind of kinderen het leukst?’ 
  • ‘Welk prototype deed je het meest aan de Efteling denken?’
  • ‘Welk prototype zorgde er voor dat het kind meer wilde gaan lezen?’
  • ‘Naar welk prototype gaat uw voorkeur uit?’ 
  • ‘Mist u nog iets bij het prototype waar uw voorkeur naar uitgaat?’ 

Prototype 1: Meelezen met ...

Uitgangspunt: het positief stimuleren om zelf bezig te zijn met lezen.

In dit prototype wordt vooral gebruik gemaakt van een mix van zelf lezen en voorlezen. Hierbij worden kinderen gestimuleerd om zelf actief bezig te zijn met lezen, mochten ze niet meer voorgelezen (willen) worden. Er wordt om de beurten gelezen door het karakter en het kind.

Als het kind heeft voorgelezen, worden positieve zinnen tegen het kind uitgesproken, zodat het kind meer zelfvertrouwen krijgt in het zelfstandig lezen. Doordat het kind zelf kan bepalen welk personage er met hem/haar voorleest, wordt het prototype afgesteld naar de wensen van het kind

Prototype 2: Niemand weet, niemand weet...

Uitgangspunt: het enthousiast maken voorafgaand het voorlezen.

Tijdens dit AR prototype worden kinderen nauw betrokken bij een  verhaal naar hun keuze. Kinderen maken een keus van een verhaal, en worden daarna als het ware in het verhaal gezogen. Zo leren ze leuke weetjes over het verhaal en kunnen ze kijken of het verhaal op dat moment goed bij hun wensen past. Zo komen kinderen spelenderwijs meer over het sprookje te weten. 

Prototype 3: Sprookjesbos@Home

Uitgangspunt: het (voor)lezen spannend en leuk maken.

Bij dit prototype draait alles om audio en het afspelen van geluidseffecten terwijl de gebruikers het verhaal voorlezen aan het kind.

Je waant je in het sprookjesbos terwijl het boek wordt voorgelezen door de ouders. In de achtergrond hoor je de paddenstoelen en het knisperen van de blaadjes die op het pad van het sprookjesbos liggen. Als er een keuze wordt gemaakt gaat de audio langzaam over naar audio die past bij het verhaal. Op deze manier lijkt het of je bij het sprookje staat te kijken. Tijdens het voorlezen worden er ook nog allemaal audiofragmenten afgespeeld, passend bij wat er op dat moment wordt voorgelezen. Zo hoor je een deur open gaan als er iemand in het verhaal binnenkomt lopen, of hoor je het klinken van een kop en schotel als er wordt gesproken over het halen van een kopje thee.  Zo worden gebruikers compleet in het verhaal meegenomen. 

Conclusie

Het sprookjesbos@home prototype werd unaniem als leukste prototype ervaren door zowel ouders als kinderen. Vooral de meiden vonden het lezen met… prototype leuk, maar veel van de ouders gaven aan dat dit puur kwam door het gebruik van de stem van Assepoester. Ook gaven meer dan de helft van de ouders aan dat de kinderen niet zo veel gaven om het AR prototype.

Het meeste Efteling gevoel kregen de ouders en kinderen bij het sprookjesbos@home prototype. Dit kwam vooral door de geluiden tijdens het voorlezen, dit maakte het voor vele ‘extra magisch’. Daarnaast vroegen bij meer dan de helft van de testers de kinderen in de dagen erna of ze nog een keer de sprookjesbos@home ervaring konden beleven, maar dan met een ander verhaal.

Realisatiefase

Development

In de realisatiefase van de afstudeeropdracht is er vooral veel  showroom- en labonderzoek gedaan. Het doel van deze fase is het hifi-prototype te ontwikkelen en te testen bij de doelgroep. Tijdens de conceptfase werd duidelijk dat het prototype ‘Sprookjesbos@home’ de grote favoriet was. Tijdens deze fase is de naam veranderd van ‘Sprookjesbos@home’ door ‘Spraakjesboek’ Deze zal tijdens de realisatiefase worden gerealiseerd en getest.

Tijdens deze fase wordt er gebruik gemaakt van de volgende methodes. Field trial wordt gebruikt om te testen bij de doelgroep en wordt door middel van Co-reflection richting gegeven in het developmentproces door het betrekken van experts op het gebied van audio-oplossingen. 

Op basis de conclusies van het testen van het Hi-Fi prototype wordt er een adviesrapport geschreven met betrekking tot het eventueel integreren in een app van de Efteling.

Een beknopte versie van de realisatiefase is te lezen in de leeswijzer.

Dialogflow en Google actions

De ontwikkeling van het HiFi prototype is grotendeels gebaseerd op eerdere ervaring met het ontwikkelen van chatbots en door het eerder uitgevoerde trendonderzoek in de initiatiefase. Daarin zagen we dat Disney in samenwerking met Google iets vergelijkbaars heeft ontwikkeld voor hun gouden boekjes. De ‘lees mee met Disney’ leeservaring is gecreëerd met Google Actions. Dit was het startpunt voor de ontwikkeling van het prototype. 

Het werd echter al snel duidelijk dat er enkele beperkingen waren aan Google Actions. Hierdoor is er tijdens het development process gekozen om gebruik te maken van Dialogflow. Omdat Dialogflow onderdeel is van Google, kon het project gemaakt in Dialog flow, waarna het gemigreerd kon worden naar Google Actions. 

De keus om te beginnen met Dialogflow in plaats van Google Actions zelf is gemakkelijk te verklaren. Dialogflow is directer in het afspelen van geluiden door hun directe SSML integratie. Speech Synthesis Markup Language (SSML) kan gebruikt worden om de ‘normale’ Text-to-Speech verzoeken van meer maatwerk te voorzien. Zo maakt het gebruik van SSML het mogelijk om in het antwoord meer details te verstrekken over pauzes in spreektekst van de assistent/chatbot, geluiden die moeten worden afgespeeld en audio-opmaak voor afkortingen, acroniemen, datums, tijden, of tekst die gecensureerd moet worden.

Zowel Google Action en Dialogflow zijn een zeer turn-based tools, waardoor het moeilijk was voor de software om het verhaal te blijven volgen zonder pauzes in de tekst, wat niet handig is wanneer men een verhaal aan het (voor)lezen is.  Waar Google wel aan gedacht heeft, is een library vol geluiden die gebruikt kunnen worden tijdens het maken van audio apps. Deze library kan ook gebruikt worden in Dialogflow. Echter, werd het al snel duidelijk dat de geluiden niet door elkaar konden worden afgespeeld. Dit zowel bij Dialogflow als Google Action. Daarnaast bleek het redelijk moeilijk om Google Action op een normale manier te releasen, omdat hij door meerdere reviews moest door Google. Hierdoor is er voor gekozen om het maar direct bij Dialogflow te houden als eerste versie van Hi Fi prototype. Bekijk deze versie van het prototype via de knop beneden.

Echter, is er wegens de vele beperkingen van Google Action en Dialogflow besloten om beide tools voorlopig los te laten om te kijken naar wat er mogelijk is met andere tools. Deze keuze is gemaakt omdat zowel Google Action als Dialogflow zeer gesloten back-ends hebben die niet veel ruimte laten om buiten de gebaande paden te werken, wat wel noodzakelijk is om het Hi-Fi prototype naar een hoger niveau te tillen.

Hi-Fi Prototype - 1

Bij de pogingen om een werkend Hi-Fi-prototype te ontwikkelen, werd al snel duidelijk dat er veel verschillende tools op de markt zijn die het mogelijk maken een voice assistant te ontwikkelen. Echter, zijn er geen simpele voice assistants die precies doen wat het ‘sprookjesbos@home’ van hen vraagt. De meeste technologie is er nog niet klaar voor om de juiste keywords te filteren tijdens het voorlezen van een verhaal zonder dat gebruikers constant moeten stoppen. Wat ook opviel tijdens het bekijken van de juiste tools, is dat eigenaars van platforms vaak beperkingen op leggen, die de ontwikkeling van het Hi-Fi-prototype in de weg stonden. Zo konden er maar slechts een paar seconden geluidseffecten in geladen worden en MOESTEN gebruikers inloggen om het Hi-Fi prototype te gebruiken en hierbij hun prive gegevens invoeren, iets wat niet wenselijk is.

Na een tijdje werd het vrij duidelijk dat door de bomen het bos niet meer werd gezien door de vele verschillende tools en combinaties om deze tools te gebruiken. Om te bekijken of het ontwikkelen van het Hi-Fi prototype wel echt mogelijk was, werd de hulp ingeroepen van experts die alles weten over het maken van voice assistants: een start-up genaamd Genius Voice. Door middel van een co-reflection inspiratie sessie verstrekten zij nieuwe inzichten over het maken van een voice assistant. Ze gaven aan dat het zeker mogelijk was om het Hi-Fi prototype te realiseren, maar dat het inderdaad wat complexer was, omdat de voice assistant twee geluiden tegelijk moest kunnen afspelen, constant aan moest staan, en naar een verhaal moest luisteren waaruit keywords gefilterd moeten worden. Gelukkig hebben de mannen van Genius Voice door middel van machine learning en deep learning een ontzettend slimme voice assistant ontwikkeld die al ver voorloopt op andere voice assistants, zonder alle beperkingen.  

Na een aantal meetings is er uiteindelijk besloten om een samenwerking aan te gaan om het HiFi protoype werkelijkheid te laten worden.

Werking Hi-Fi prototype

De ontwikkeling is uiteindelijk tot stand gekomen in samenwerking met Jason en Dylan van Genius Voice. Het Hi-Fi prototype is opgebouwd uit een aantal componenten. Zo is de front-end opgebouwd uit HTML,CSS en door gebruik te maken van Svelte kon de Javascript snel worden toegevoegd. Svelte is een tool om snelle web apps te bouwen. Het werkt hetzelfde als JavaScript frameworks zoals React en Vue. Er is echter een groot verschil: Svelte zet de web app tijdens het bouwen om in de ideale javascript code, in plaats van dit te doen tijdens de run-time van de webapp. Dit scheelt veel tijd. Voor de back-end wordt python gebruikt en draait er Scriptix mee. Scriptix voorziet de back-end van spraakherkennings modellen en zorgt ervoor dat de gesproken woorden in ‘tekst chunks’ veranderen. De front-end stuurt deze chunks van een opname door naar de back-end, waarna deze chunks getranscribeerd worden. Hierna wordt er gecheckt of er vooraf gedefinieerde keywords in deze chunk zitten door middel van keyword matching. 
Door middel van websockets worden de opgenomen chunks real time verstuurd, zodat ze direct getranscribeerd worden en er eventueel een reactie op de gesproken tekst kan worden gegeven. 

Tijdens de ontwikkeling van de eerste versie van het prototype lag de focus vooral op de werking van het prototype.

Usertest 1 - Focus op werking

Om te toetsen hoe gebruikers met het prototype omgaan, werden in twee stadia van het ontwikkelingsproces gebruikerstests uitgevoerd. Het doel van deze gebruikerstesten was om de verwachte gebruikersflow te verifiëren en om in een vroeg stadium te kunnen waarschuwen voor eventuele fouten in het ontwerp en de functionaliteiten. Dit was vooral belangrijk omdat het prototype gemakkelijk te gebruiken moest zijn voor zowel kinderen als ouders.De test omvatte daarom verschillende vragen over de mening van de gebruiker over de werking van het Hi-Fi-prototype en ging kort in op het ontwerp. Door middel van het testen van scenario’s het het Hi-Fi prototype getest. Deze testen hebben thuis bij de doelgroep plaats gevonden als de kinderen in hun bed lagen of op de bank zaten voor zodat de ouder of verzorgen een verhaaltje voor kwam lezen.

Om methodisch te werk te gaan, werd naast het document voor de gebruikerstest ook een usability-dashboard ingevuld, waarin onder meer de doelstellingen en de procedure van de tests werden vastgelegd. Er werd getest Een uitgebreide toelichting op de onderdelen van het usability dashboard is te vinden in het user testing document.

De resultaten van dit onderzoek werden gemeten door gebruikersvragen te stellen, en te zien hoe gebruikers met de eerste versie van het Hi-Fi prototype omgingen.

De tests zijn uitgevoerd onder drie gezinnen uit de doelgroep. Een van deze drie gezinnen heeft in de prototyping fase ook al mee getest met de drie verschillende prototypes. Het was hierbij vooral interessant om te zien of het gezin vond dat het prototype verbeterd was ten opzichte van het Lo-Fi prototype van ‘sprookjesbos@home’ en hoe hun ervaring zou verschillen in vergelijking met de andere twee gezinnen.  

Bevindingen usertest

Bij de gebruikerstest hebben we gezien dat zowel ouders als kinderen geen moeite hadden om het Hi-Fi-prototype te bedienen. Dit komt natuurlijk omdat er maar één knop is.
De kinderen hadden het zelfs sneller door dan de ouders wanneer de microfoon niet meer werkte. Dit kwam naar boven nadat hen was gevraagd of ze wisten wat de icoontjes op de rode knop betekenden. Ook gaven sommige ouders aan dat het achtergrond geluidje nog wel iets harder mocht. Want door het voorlezen heen was het soms best slecht te horen. Ook zouden zij graag meer context of ze het prototype wel goed aanzetten. Een korte uitleg moet voldoende zijn. 

Wel vonden ze allemaal dat het prototype nog niet echt de Efteling stijl bezat, wat begrijpelijk is. Wel waren ze allemaal zeer te spreken over de werking van het prototype, en waren ze het unaniem eens dat het echt iets extra’s toevoegt aan het klassieke sprookjesboek van de Efteling.  

Hi-Fi Prototype - 2

Na de goede resultaten van de eerste userstest, is de knop of de microfoon aan of uitstaat, veranderd naar een knop die het duidelijker laat zien. Daarnaast is er meer context gegeven bij het aanzetten van het prototype over wat nu precies de bedoeling is. Ook is de tijd van waneer de microfoon uit zichzelf uitgaat, veranderd van 10 naar 40 seconde. Ook zijn de audiofragmenten en de achtergrondmuziek iets harder gezet, zodat deze niet overstemd worden tijdens het voorlezen.

Na de drie tests zijn ook de transcripts bekeken. Het werd duidelijk dat de software moeite had met het herkennen van bepaalde keywords. Na het zelf uitvoeren van een aantal tests, werd er bepaald waar de knelpunten zaten wat betreft het herkennen van de keywords en hoe die door de software werden geïnterpreteerd. Zo zagen we uiteindelijk een duidelijk patroon met woorden die vaak verkeerd werden herkend en hoe ze dan werden geïnterpreteerd. 

Keyword: Kopje thee;
Intent: Twee, Tree, Tray, Hee

Keyword: Zesendertig kasten;
Intent: Kosten, Karsten

Keyword: Toverkracht;
Intent: Verkracht, toemacht, onmacht overdracht, te hoeven kracht, toe verkracht, kracht, te veel macht

Om de kans te verkleinen dat de bijbehorende geluidseffecten van de keywords niet afgespeeld zouden worden, is er gebruik gemaakt van intent matching. Bij intent matching is het de bedoeling dat, door het toevoegen van ‘training phrases’, het keyword een grotere kans van slagen heeft. Dit gebeurd vaak bij woorden die heel dicht bij elkaar liggen qua klank, zoals we  hierboven ook zien. 

Hi-Fi Prototype Design

Ook is er tijdens deze fase gedacht aan het design. Dit design moet zo dicht mogelijk zitten bij de huidige apps die de Efteling online heeft staan. Hierbij is goed naar de bestaande stijlelementen gekeken. Dit is belangrijk, omdat de Efteling veel waarde hecht aan hun brand identity.

Er zijn naar verschillende apps en hun eigen website gekeken voor inspiratie, maar ook om te kijken hoe de Efteling hun apps en website qua user design opbouwt. Hierdoor werd duidelijk dat er vrijwel altijd een beginscherm zit voordat men de app features kan gebruiken. Op dit beginscherm staat vrijwel altijd de titel van de app en een knop. De teksten in de app zijn vaak kort, maar leggen wel direct uit wat de bedoeling is. Hieronder wat inspiratie voor het Hi-Fi prototype.

Door het opdoen van inspiratie is uiteindelijk een clickable prototype gemaakt. Hierbij is er vanuit gegaan dat de gebruiker de digitale leeservaring op hun mobiel gaan gebruiken. Hiervoor is gekozen, omdat het gebruik van een telefoon in combinatie met de digitale leeservaring de beste match is omdat de telefoon gemakkelijk weg te leggen is, maar toch dichtbij kan liggen. 

Usertest 2 - Design

Deze test staat in het teken van het testen van het design en wat voor gevoel dit design opwekt bij gebruikers.

Het design is namelijk zeer belangrijk om het efteling gevoel over te brengen bij de doelgroep. Daarnaast is het ook fijn om te weten of het design gemakkelijk in gebruik is bij zowel ouders als hun vier tot twaalf jarige kinderen.  Deze test omvatte daarom verschillende vragen over de mening van de gebruiker over de werking en het design van het Hi-Fi prototype.

De resultaten van dit onderzoek werden gemeten door gebruikersvragen te stellen, en te zien hoe gebruikers met de tweede versie van het Hi-Fi prototype omgingen door middel van scenario’s. Deze testen hebben thuis bij de doelgroep plaats gevonden als de kinderen in hun bed lagen of op de bank zaten voor zodat de ouder of verzorgen een verhaaltje voor kwam lezen.

De tests zijn uitgevoerd onder vier gezinnen uit de doelgroep. twee van deze vier gezinnen hebben in de prototyping fase ook al mee getest met de drie verschillende Lo-Fi prototypes.  Het was hierbij vooral interessant om te zien of het gezin vond dat het prototype was verbeterd was ten opzichte van het Lo-Fi prototype van ‘sprookjesbos@home’ en hoe hun ervaring zou verschillen in vergelijking met de andere drie gezinnen. Daarnaast heeft een van de vier gezinnen bij de vorige user test ook getest. Het bleek interessant om te kijken of de tweede versie, in hun ogen een stuk beter bij de ervaring past en of de functionaliteiten zijn verbeterd.

Bevindingen usertest

Zowel ouders/verzorgers als hun kinderen waren erg lovend over de interactiviteit van het prototype. Volgens de testgroep sloot de vormgeving van het prototype goed aan bij de stijl van de Efteling. Veel kinderen vonden het ook prettig dat er een afbeelding in het menu werd gebruikt als aanvulling op de knop ernaast. Op deze manier konden de kinderen het verhaal kiezen zonder dat ze de knop moesten lezen. Op deze manier konden zelfs de kinderen die nog niet kunnen lezen een eigen keuze maken. 

Zowel ouders als kinderen merkten dat ze meer plezier beleefden aan het lezen van het boek met de digitale leeservaring. Dit kwam vooral tot uiting toen verschillende ouders na de tests appjes stuurden met de vraag wanneer er een nieuw verhaal beschikbaar zou zijn en of ze deze dan zouden mogen testen.

Er is echter één ding dat nog te wensen overlaat, en dat zijn de volume-instellingen. Ouders zouden graag zelf het volume van de achtergrondmuziek en de geluidseffecten willen regelen. Sommige kinderen kunnen overprikkeld raken van harde geluidseffecten, maar worden juist rustig van de achtergrondmuziek. Het zou daarom fijn zijn de geluidsinstellingen per kind zou kunnen worden ingesteld en aangepast.

Het was leuk om te horen dat de doelgroep het HiFi-prototype met groot enthousiasme heeft getest, en dat bijna alles aan hun eisen voldeed. Het was fijn om te merken dat het enthousiasme bij gezinnen zo groot was dat verschillende ouders die tijdens het project  op verschillende momenten zijn betrokken bij een van de testen, een bericht stuurden met de vraag wanneer het bij de Efteling zou worden uitgebracht, omdat hun kinderen (en stiekem zijzelf) de digitale leeservaring zo leuk vonden.

Spijtig genoeg was er te weinig tijd om de volume-instellingen te integreren in het Hi-Fi prototype. Deze functionaliteit is daarom opgenomen in het adviesrapport en kan worden toegevoegd als de Efteling er voor kiest om het Hi-Fi prototype te integreren in de wondere wereld van de Efteling.

Klik hier beneden om het uiteindelijke Hi-Fi prototype zelf te proberen.

Conclusie

Tijdens de stageperiode stond de volgende vraag centraal:

“Welke digitale immersive ervaring kan er voor zorgen dat ouders en kinderen het leuker gaan vinden om het sprookjesboek van de Efteling (voor) te lezen.”  

Onderzoek, onderzoek, onderzoek

Om de hoofdvraag te beantwoorden zijn in de beginfase van dit project veel onderzoeken uitgevoerd. Hieruit bleek dat het project zich vooral zou richten op het voorlezen thuis, omdat ouders veel invloed hebben op de taalvaardigheid van hun kinderen en de bereidheid van hun kinderen om zelf een boek te gaan lezen in plaats van naar een scherm te kijken. Ook werd in deze fase duidelijk dat het van cruciaal belang was om tijdens alle fasen van het project in contact te blijven met de doelgroep om het project zo goed mogelijk te laten verlopen, waardoor er uiteindelijk een gevalideerd Hi-Fi prototype zou ontstaan.

De juiste plek en tijd

Op basis van het vele contact met de doelgroep konden we concluderen dat voorlezen vooral ‘s avonds gebeurd. Tijdens deze tijd, lag de kans om optimaal gebruik te maken van de digitale leeservaring. Door de aard van het tijdstip waarop de kinderen worden voorgelezen, werd het belangrijk dat het uiteindelijke prototype niet te prikkelend was voor de kinderen. Dat komt omdat voorlezen vaak ‘s avonds wordt gedaan om af te schakelen voordat het kind gaat slapen. 

Het beste prototype

Door het houden van een brainstorm en een interview in combinatie met de fly on the wall methode werd duidelijk dat ouders open stonden voor een digitale leeservaring, maar dat dit hun eigen manier van voorlezen niet in de weg mocht staan. Ook vonden veel ouders het gebruik van een mobiel, tablet of ander scherm geen goed idee voor een prototype. Dit leidde tot het inzetten van een audio-prototype, omdat gebruikers dan niet schermgericht zijn tijdens het lezen en ouders hun eigen voorleesstijl kunnen behouden.

Na wat testen met verschillende prototypes is uiteindelijk het ‘Spraakjesboek’ ontstaan, een digitale leeservaring waarbij ouders of het kind zelf hardop voor kan lezen en waarbij er bijpassende achtergrondmuziek wordt afgespeeld, en geluidseffecten door het verhaal heen worden toegevoegd. Op deze manier gaat het klassieke sprookjesboek van de Efteling meer leven en vinden zowel kinderen als ouders het leuker om (voor) te lezen. Daarnaast -en ook niet geheel onbelangrijk- doet het prototype ze echt denken aan de Efteling. 

Een doorslaand succes

Het feit dat er meerdere berichten zijn binnengekomen van verschillende families die tijdens verschillende fases van dit project hebben meegedaan aan het testen van zowel het Lo-Fi- als het Hi-Fi prototype met de vraag wanneer er meer verhalen uitkomen of wanneer de Efteling met de app op de markt komt, laat zien dat dit project meer dan een geslaagd project is geweest.

Aanbevelingen

Er is een adviesrapport geschreven voor de Efteling, waarin resultaten van dit onderzoek en eventuele vervolgstappen worden beschreven. Dit adviesrapport wordt uitgereikt aan de Efteling aan het einde van de pitch bij de Efteling. In dit adviesrapport staan onder andere de volgende aanbevelingen:

Voice assistants

Het is van belang om te blijven uitkijken naar de nieuwe opkomende technologieën die kunnen helpen bij de innovatie van voice assistants. Omdat de techniek van het toepassen van de gemaakte digitale leeservaring nog in de kinderschoenen staat, is alles nog vrij gelimiteerd op het gebied van functionaliteit. Gelukkig zijn er veel start-ups, zoals Genius Voice, die dit probleem proberen aan te pakken.

Het toevoegen van audio fragmenten aan bestaande boeken is in Amerika al heel groot, maar komt in Nederland nog weinig voor. De Efteling heeft nu de kans om dit als eerste in Nederland op grote schaal toe te passen op een boek. Het is wel belangrijk dat er mensen met voldoende kennis van spraaktoepassingen bij het ontwikkelproces worden betrokken.

Medium

Tijdens het voorlezen is het onwaarschijnlijk dat ouders of kinderen hun laptop of computer er bij pakken. Een mobiel of tablet hebben vrijwel alle gezinnen in huis, zijn snel te bedienen, en makkelijk weg te leggen. Hierdoor wordt aangeraden om een app te bouwen van de digitale leeservaring.

Design

Het ontwerp dat tijdens dit project tot stand is gekomen, is slechts een voorbeeld van hoe het ontwerp eruit zou kunnen zien. Het daadwerkelijke design ligt echter geheel bij de ontwerpers van de Efteling. Bij het ontwerp moet wel rekening worden gehouden met de intentie van de app. Het ontwerp moet rust uitstralen, maar wel in lijn zijn met het design van alle huidige apps.

Features

De ontwikkeling van nieuwe functies blijft belangrijk gedurende de uitrol van de app. In de toekomst zou bijvoorbeeld kunnen worden overwogen het volume te regelen. Het is wenselijk dat gebruikers de intensiteit van zowel de achtergrondmuziek als de geluidseffecten kunnen regelen. Op die manier kunnen zij het verhaal afstemmen op de behoeften van hun kind.

Bovendien kan nu al worden overwogen om meer geluidseffecten, verhalen of zelfs nieuwe boeken toe te voegen. Het is aan te bevelen om, mocht dit in de nabije toekomst gebeuren, alle boeken die de Efteling van deze functie wil voorzien, te centraliseren. Op deze manier hoeven gebruikers niet voor elk boek een app te downloaden, maar staat alles in één app, wat kan leiden tot meer gebruikersgemak.

Reflectie

Voor de reflectie op het gehele project, wordt u verwezen naar de leeswijzer.

...en ze leefden nog lang en gelukkig.

En toen was het verhaal afgelopen. Welkom bij het einde (hopelijk) van het hoofdstuk genaamd ‘Schoolcarriere’. Ik kijk terug op een fantastische tijd waarin ik dingen heb mogen doen die ik nooit had durven dromen. Ik wil dan ook graag Fama Volat, mijn stagebegeleider Joris Verhaak, de mannen van Genius Voice,  Roel Verberne van Studio Attic en Anke Bardie bedanken voor de steun en wijsheid tijdens dit project.

All documentation and research has been written by Iris Vincent for De Efteling en Fama Volat. This data may not be reused, showcased or traded in any way without permission from Iris Vincent.

© 2021 Iris Vincent. All rights reserved. || Student number: 3318745 || Fontys University of Applied Sciences